ತರಬೇತಿ ಮತ್ತು ಆಡಳಿತವನ್ನು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಿ ನಿರ್ವಹಿಸಲು ಇದರ ರಚನೆಯನ್ನು ವಿನ್ಯಾಸಗೊಳಿಸಲಾಗಿದೆ. ಪಾತ್ರಗಳು ಮತ್ತು ಧ್ಯೇಯಗಳು ಭಾರತೀಯ ಸೇನೆಯ ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಪಾತ್ರಗಳು ದೇಶದ ಗಡಿಗಳನ್ನು ರಕ್ಷಿಸುವುದು, ಆಂತರಿಕ ಭದ್ರತೆಯನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುವುದು, ವಿಪತ್ತು ಪರಿಹಾರ ಮತ್ತು ಮಾನವೀಯ ನೆರವು ಒದಗಿಸುವುದು ಮತ್ತು ಅಗತ್ಯವಿದ್ದಾಗ ನಾಗರಿಕ ಆಡಳಿತವನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸುವುದು. ಸಿಬ್ಬಂದಿ ಭಾರತೀಯ ಸೇನೆಯು ಅಧಿಕಾರಿಗಳು, ನಿಯೋಜಿಸದ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು( NCO ಗಳು), ಮತ್ತು ಯುದ್ಧ, ಲಾಜಿಸ್ಟಿಕ್ಸ್, ಎಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್, ವೈದ್ಯಕೀಯ ಮತ್ತು ಸಂವಹನದಂತಹ ವಿವಿಧ ಪಾತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸುವ ಸೈನಿಕರನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ.
ತರಬೇತಿ ಡೆಹ್ರಾಡೂನ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಇಂಡಿಯನ್ ಮಿಲಿಟರಿ ಅಕಾಡೆಮಿ( IMA) ಭಾರತೀಯ ಸೇನೆಗೆ ಅಧಿಕಾರಿಗಳಿಗೆ ತರಬೇತಿ ನೀಡುವ ಪ್ರತಿಷ್ಠಿತ ಸಂಸ್ಥೆಯಾಗಿದೆ. ಹೆಚ್ಚುವರಿಯಾಗಿ, ವಿಶೇಷ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಸೈನಿಕರು ಮತ್ತು ಅಧಿಕಾರಿಗಳಿಗೆ ದೇಶಾದ್ಯಂತ ವಿವಿಧ ತರಬೇತಿ ಕೇಂದ್ರಗಳಿವೆ. ಸಲಕರಣೆ ಮತ್ತು ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರಗಳು ಭಾರತೀಯ ಸೇನೆಯು ವ್ಯಾಪಕ ಶ್ರೇಣಿಯ ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರಗಳು, ವಾಹನಗಳು, ಫಿರಂಗಿಗಳು ಮತ್ತು ಸಂವಹನ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಯುದ್ಧ ಸನ್ನದ್ಧತೆಯನ್ನು ಕಾಪಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು ಇದು ನಿರಂತರವಾಗಿ ತನ್ನ ಉಪಕರಣಗಳನ್ನು ಆಧುನೀಕರಿಸುತ್ತದೆ. ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಗಳು ಭಾರತೀಯ ಸೇನೆಯು ಜಮ್ಮು ಮತ್ತು ಕಾಶ್ಮೀರದಲ್ಲಿ ಭಯೋತ್ಪಾದನಾ ನಿಗ್ರಹ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಗಳು,
ನೈಸರ್ಗಿಕ ವಿಕೋಪಗಳ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ವಿಪತ್ತು ಪರಿಹಾರ ಮತ್ತು ವಿದೇಶದಲ್ಲಿ ಶಾಂತಿಪಾಲನಾ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಗಳು ಸೇರಿದಂತೆ ವಿವಿಧ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಗಳಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಂಡಿದೆ. ಗಡಿ ಭದ್ರತೆ ಪಾಕಿಸ್ತಾನ, ಚೀನಾ, ನೇಪಾಳ, ಭೂತಾನ್, ಮ್ಯಾನ್ಮಾರ್ ಮತ್ತು ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶ ಸೇರಿದಂತೆ ನೆರೆಯ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳೊಂದಿಗೆ ಭಾರತದ ಗಡಿಗಳನ್ನು ಕಾಪಾಡುವ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯನ್ನು ಭಾರತೀಯ ಸೇನೆಯು ಹೊಂದಿದೆ. ಕಾರ್ಗಿಲ್ ಯುದ್ಧ ಭಾರತೀಯ ಸೇನೆಯನ್ನು ಒಳಗೊಂಡ ಮಹತ್ವದ ಘರ್ಷಣೆಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾದ ಕಾರ್ಗಿಲ್ ಯುದ್ಧವು 1999 ರಲ್ಲಿ, ಭಾರತವು ತನ್ನ ಭೂಪ್ರದೇಶವನ್ನು ಪಾಕಿಸ್ತಾನದಿಂದ ನುಸುಳುಕೋರರ ವಿರುದ್ಧ ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ರಕ್ಷಿಸಿತು.
ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳು ಮತ್ತು ಗೌರವಗಳು ಭಾರತೀಯ ಸೇನೆಯು ರಾಷ್ಟ್ರದ ರಕ್ಷಣೆಗೆ ತನ್ನ ಶೌರ್ಯ ಕ್ರಮಗಳು ಮತ್ತು ಕೊಡುಗೆಗಳಿಗಾಗಿ ಹಲವಾರು ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳು ಮತ್ತು ಗೌರವಗಳನ್ನು ಪಡೆದಿದೆ. ಪರಮವೀರ ಚಕ್ರ ಮತ್ತು ಅಶೋಕ ಚಕ್ರವು ಅತ್ಯುನ್ನತ ಸೇನಾ ಅಲಂಕಾರಗಳಲ್ಲಿ ಸೇರಿವೆ. ಶಾಂತಿಪಾಲನೆ ಭಾರತೀಯ ಸೇನೆಯು ವಿಶ್ವಸಂಸ್ಥೆಯ ವಿಶ್ವಸಂಸ್ಥೆಯ ಶಾಂತಿಪಾಲನಾ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಗಳಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸುವ ಹೆಮ್ಮೆಯ ಸಂಪ್ರದಾಯವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ, ಜಾಗತಿಕ ಶಾಂತಿ ಮತ್ತು ಸ್ಥಿರತೆಗೆ ಕೊಡುಗೆ ನೀಡುತ್ತದೆ. ವೆಟರನ್ಸ್ ಮತ್ತು ಕಲ್ಯಾಣ ಭಾರತೀಯ ಸೇನೆಯು ಕಲ್ಯಾಣ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳು, ವೈದ್ಯಕೀಯ ಸೌಲಭ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಪುನರ್ವಸತಿ ಸೇವೆಗಳ ಮೂಲಕ ತನ್ನ ಪರಿಣತರು ಮತ್ತು ಅವರ ಕುಟುಂಬಗಳನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸುತ್ತದೆ.
ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಏಕೀಕರಣ ಭಾರತೀಯ ಸೇನೆಯು ದೇಶದ ವಿವಿಧ ಹಿನ್ನೆಲೆ ಮತ್ತು ಪ್ರದೇಶಗಳಿಂದ ಸಿಬ್ಬಂದಿಯನ್ನು ಸೆಳೆಯುವ ಮೂಲಕ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಏಕತೆ ಮತ್ತು ಏಕೀಕರಣವನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸುವಲ್ಲಿ ನಿರ್ಣಾಯಕ ಪಾತ್ರವನ್ನು ವಹಿಸುತ್ತದೆ. ರಾಷ್ಟ್ರವನ್ನು ರಕ್ಷಿಸಲು ಭಾರತೀಯ ಸೇನೆಯ ಸಮರ್ಪಣೆ ಮತ್ತು ಶಿಸ್ತು ಮತ್ತು ವೃತ್ತಿಪರತೆಯನ್ನು ಕಾಪಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು ಅದರ ಬದ್ಧತೆಯು ಭಾರತದ ಭದ್ರತಾ ಉಪಕರಣದ ಅವಿಭಾಜ್ಯ ಅಂಗವಾಗಿದೆ. ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಭದ್ರತೆ, ವಿಪತ್ತು ಪರಿಹಾರ ಮತ್ತು ಮಾನವೀಯ ಸಹಾಯಕ್ಕಾಗಿ ಅದರ ಕೊಡುಗೆಗಳಿಗಾಗಿ ಇದನ್ನು ಗೌರವಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
